Τσάρλυ Τσάπλιν: Ένας μεγάλος ουμανιστής.

"Χάννα, με ακούς; Όπου κι αν είσαι σήκωσε τα μάτια σου, Χάννα. Τα σύννεφα διαλύονται, ο ήλιος διαπερνά! Βγαίνουμε από το σκοτάδι μέσα στο φως! Μπαίνουμε σε ένα νέο κόσμο, έναν καλύτερο κόσμο, όπου οι άνθρωποι θα ανυψωθούν πάνω από το μίσος, την πλεονεξία και την αγριότητά τους. Σήκωσε τα μάτια σου, Χάννα! Η ψυχή του ανθρώπου έχει φτερά και μαθαίνει επιτέλους να ανυψώνεται! Πετάει προς το ουράνιο τόξο, προς την ελπίδα, προς το μέλλον. Το λαμπρό, το ένδοξο μέλλον, που ανήκει σε εσένα, σε εμένα, σε όλους μας! Σήκωσε τα μάτια, Χάννα! Κοίτα ψηλά!" ("Ο Δικτάτωρ")

  Συμπληρώνονται 125 χρόνια από τότε που γεννήθηκε ο Κολοσσός της παγκόσμιας κινηματογραφικής τέχνης, ο ηθοποιός, σκηνοθέτης, ο σεναρίστας και μουσικός Τσάρλυ Τσάπλιν.

 Πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια ζητιανεύοντας στους δρόμους του Λονδίνου κι αργότερα τραγουδώντας για να επισύρει την προσοχή των περαστικών. Σύντομα όμως, τον προσέλαβαν οι θεατρικοί όμιλοι που έκαναν περιοδείες μέσα κι έξω από την Αγγλία. Το 1910 και το 1912, πήγε μ'έναν Αγγλικό θίασο στις ΗΠΑ. Εκεί τον πρόσεξαν εκπρόσωποι της σχολής της κωμικής ταινίας. Μόνο μέσα σ'έναν χρόνο, γύρισε σαν ηθοποιός, σκηνοθέτης, και στις περισσότερες περιπτώσεις σαν σεναρίστας, 35 σύντομες ταινίες. Το πρώτο αριστούργημα που τον έκανε γνωστό και λαϊκό ηθοποιό, ήταν "Ο Μετανάστης", που προβλήθηκε τον Απρίλη του 1915. Με τα θέματα και τη ρεαλιστική του ερμηνεία, σε πολλές ταινίες, καθρέφτιζε τον απλό άνθρωπο, που αν και με κωμικό τρόπο ξεσκέπαζε τις πληγές της κοινωνίας, καταδίκαζε την κιβδηλότητα της βιομηχανικής κοινωνίας που μετατρέπει τον άνθρωπο σε μηχανή. Με τα προβλήματα που πραγματεύονταν και με την σπάνια ερμηνεία του, εισήλθε στη ζωή της μεγάλης μάζας των απλών ανθρώπων, πραγματευόμενος τα προβλήματα και τις ανησυχίες τους.

  Οι περισσότερες ταινίες του Τσάπλιν προβλήθηκαν και στην Ελλάδα. Στο ελληνικό φιλότεχνο κοινό, άρεσαν οι ταινίες, "Σκυλίσια Ζωή", "Μοντέρνοι Καιροί", "Ο Δικτάτορας" και άλλες. Οι ταινίες έδιναν στο κοινό στιγμές χαράς κι έτσι απομακρύνονταν οι σκέψεις τους από τα καθημερινά βάσανα και τις δυστυχίες της ζωής. Το κοινό, παρακολουθούσε με πάθος τις ταινίες, επειδή εκεί έβρισκε μέρος από τη ζωή και τα βάσανά του, πράγμα που του αύξανε την αγανάκτηση ενάντια στις κοινωνικές αδικίες. Ενάντια στην καταπίεση και τη φτώχεια, αλλά και γενικότερα της άθλιας κατάστασης, ο Τσάρλυ ήταν για τους απλούς ανθρώπους ο πιο αγαπητός ηθοποιός, ενώ ο τύπος τον χαρακτήριζε ως "ο βασιλιάς του γέλιου". Στις περισσότερες ταινίες του, όπως στη "Σκυλίσια Ζωή", στιγμάτισε ανοιχτά την ψεύτικη αισιοδοξία, που διαδίδονταν λόγω της καπιταλιστικής ανάπτυξης και της βιομηχανικής προόδου στην Μ.Βρετανία. "Οι Μοντέρνοι Καιροί" του 1956, μαστίγωνε κατά σατυρικό τρόπο τον καπιταλιστικό πολιτισμό που μετατρέπει τους ανθρώπους σε μηχανές κι έκανε έκκληση για αγώνα. Στην ταινία "Ο Δικτάτορας", ξεσκέπαζε τον φασισμό και το ναζισμό, καυτηριάζοντας τους ηγέτες του, Μουσολίνι και Χίτλερ. Τον κίνδυνο που προκαλούσαν οι ταινίες του, τον αισθάνθηκε νωρίς η άρχουσα τάξη και γενικότερα η αντίδραση. Πολλά άρθρα γράφτηκαν όπου εκτιμούνταν πολύ η φυσιογνωμία του, σαν ο μεγαλύτερος ηθοποιός της εποχής, και τον σύγκριναν με τις πιο διάσημες μορφές της λογοτεχνίας, όπως τον Σαίξπηρ και τον Μολιέρο.

  Δημοσιεύτηκαν επίσης συνεντεύξεις που έδινε ο ίδιος για τις ταινίες του και τις συναντήσεις του με επιφανείς προσωπικότητες της έβδομης τέχνης, όπως ο Αϊζενστάιν και άλλοι. Ο Τσάπλιν έζησε στις ΗΠΑ 42 χρόνια, χωρίς να πάρει αμερικανική υπηκοότητα. Οι ταινίες του έδωσαν δόξα και παγκόσμια προβολή, ενώ η Αμερική δεν του έδωσε ποτέ ψυχική ικανοποίηση. Τα θέματα που πραγματεύονταν, ήταν ενάντια στις προτιμήσεις και μεθόδους της αμερικανικής κινηματογραφίας. Ξεσηκώθηκε ενάντια στην ψεύτικη αισιοδοξία, κι όλη η δημιουργία του διαπνέονταν από τον ρεαλισμό. Οι ταινίες του 1920 με 1930, καθώς και η ταινία "Ο κύριος Βερντό" το 1947, όπου γίνονταν έκκληση για ειρήνη και που ήταν ενάντια στην επιθετικότητα των ΗΠΑ, έκαναν να παρακολουθείται η δράση του, ν'ανοίγονται "ιδιαίτεροι" φάκελοι από το F.B.I. για τον Τσάπλιν, μια λίστα που του απαγορεύτηκε η είσοδος στις ΗΠΑ - σαν άνθρωπος που διαδίδει αριστερές ιδέες...