Μαρκήσιος Ντε Σαντ

Κόμης Ντε Σαντ

  Ο Μαρκήσιος Ντε Σαντ (Ντονασιέν Αλφόνς Φρανσουά Κόμης Ντε Σαντ) γεννήθηκε στο Παρίσι τον Ιούνιο του 1740.

 Σε πολλές δυτικές χώρες, από χρόνια τώρα εκδόθηκαν κι επανεκδόθηκαν τα λογοτεχνικά έργα του Σαντ. Η Ιστορία της παγκόσμιας λογοτεχνίας δεν γνωρίζει κανένα άλλο πιο κακόφημο όνομα από εκείνο του Σαντ. Όπως είναι γνωστό, από το όνομά του δημιουργήθηκαν οι λέξεις σαδισμός και σαδιστής, που μπήκαν σε όλες τις γλώσσες του κόσμου σαν συνώνυμα της βαναυσότητας και της προστυχιάς, της ικανοποίησης που προσφέρουν στο δήμιο τα βασανιστήρια και τα εγκλήματα. Πάνε δυο αιώνες τώρα που το όνομα αυτό, συνδέεται με όλα τα εγκλήματα που διεπράχθησαν και διαπράττονται σ'όλα τα μέρη του κόσμου, αρχίζοντας από εκείνα της εποχής που έζησε ο Σαντ και μέχρι τους Ναζί. Με το όνομα του Σαντ συνδέονται επίσης τα συνηθισμένα εγκλήματα, ο εκφυλισμός κι όλες οι βαναυσότητες κι οι εξευτελισμοί που τα συνοδεύουν.

  Την κακή του φήμη ο Σαντ, την απέκτησε κατά πρώτο λόγο με το λογοτεχνικό του έργο. Το έργο αυτό είναι μια μαύρη κηλίδα στην παγκόσμια λογοτεχνία όλων των εποχών. Η ιστορία της λογοτεχνίας, εξαιρώντας τα βιβλία που έγραψαν μερικοί εγκληματίες και ψυχοπαθείς, δεν γνωρίζει άλλο παράδειγμα εκτός απ'αυτόν τον ξετσίπωτο, κυνικό, που περιγράφει κι εξυμνεί τον εκφυλισμό, τα βασανιστήρια, την αιμομιξία, τα εγκλήματα.

  Τα μυθιστορήματα, στις νουβέλες, στα διηγήματα, στα γράμματα και τ'άλλα έργα αποτελούνται από 15 τόμους. Ο Σαντ έχει συντάξει μια μαύρη νουβέλα της αισχρότητας, της βαναυσότητας και του εγκλήματος, που όμοιά της δεν υπάρχει στην ιστορία των εκδόσεων. Σου δημιουργείται η εντύπωση ότι αυτός ο κακόβουλος άνθρωπος, φρόντισε να μη του ξεφύγει καμία από τις κακίες του κόσμου, τις οποίες τις προπαγανδίζει, τις εγκωμιάζει και της προσφέρει σαν μέσα για τη σωτηρία της ανθρωπότητας. Ανοιχτά και με μίσος, ο Σαντ εκφράζεται ενάντια στις ηθικές αξίες, στον ουμανισμό, στις αρετές, στην εντιμότητα. Κατά τον ίδιο ανοιχτό τρόπο και με ικανοποίηση μιλά για τη μοχθηρότητα, την ηδονή που σου δίνει ο εκφυλισμός, τα βασανιστήρια και μάλιστα και ο φόνος. "Σου πέρασε από το μυαλό να φονεύσεις τη θεία σου; Αυτό σημαίνει ότι είσαι ένα καθώς πρέπει κορίτσι. Και τι είναι στο κάτω-κάτω ο φόνος ο οποίος προκαλεί τόσο τρόμο στους ανθρώπους; Μια αλλαγή μορφής και τίποτα άλλο. Η θεία μας αντί για ένα, θα γίνω δυο ή τρία κομμάτια, αυτό είναι όλο." Στο έργο του Σαντ εκφράζεται ανοιχτά η ιδέα ότι το κακό, το έγκλημα και η βαναυσότητα, οδηγούν μπροστά την ανθρωπότητα. Αυτός είναι ο λόγος που το έργο του, ανεξάρτητα που δεν έγινε δεκτό ανοικτά, έγινε το στήριγμα για τις πιο μαύρες, απάνθρωπες θεωρίες, όπως η ρατσιστική, η φασιστική κι άλλες.

  Το έργο του Σαντ για πολύ καιρό ήταν απαγορευμένο παντού στον κόσμο. Ένα μέρος του δημοσιεύτηκε όταν αυτός ζούσε ακόμη. Οι εκδόσεις γίνονται πάντοτε παράνομα, διώκονταν από το νόμο και καιγόταν. Η διαφθορά, η βαναυσότητα και τα εγκλήματα που πρότεινε ο Σαντ, ήταν τόσο σκανδαλολογικά, που δεν ήταν δυνατό να τα παραδεχτεί κανένας. Το ενδιαφέρον για το έργο ταο, άρχισε να εκδηλώνεται τον καιρό που η αστική τάξη άρχισε να αφαιρεί πολλά από τα προσωπεία της και να γίνεται πιο ξετσίπωτη. Οι φωνές υπέρ του Σαντ στην αρχή, αδύνατες, άρχισαν να υψώνονται μαζί με την αύξηση της καταπίεσης και της βαναυσότητας στον 20ο αιώνα, παράλληλα με τις προετοιμασίες για πόλεμο και παγκόσμιο μακελειό, με την άνοδο στην εξουσία του φασισμού και την όξυνση του πολέμου κατά των λαών. Το αίτημα για την έκδοση του έργου του Σαντ, ήταν λογικό αποτέλεσμα της ανόδου της βαναυσότητας και των δυνάμεων του σκοταδισμού. Το αίτημα αυτό, γινόταν όλο και πιο επίμονο όταν άρχισε να εκφυλίζεται η λογοτεχνία, η τέχνη κι ο τρόπος ζωής.
  Σήμερα σε πολλές χώρες δημοσιεύονται έργα του Σαντ. Στις αρχές αποσπάσματα απ'αυτά συμπεριλήφθηκαν σαν ξεχωριστά κομμάτια σε διάφορες ανθολογίες, όπως αυτή του "Μαύρου Χιούμορ" ή σε ανθολογίες με κριτικά υλικά, ενώ μετά δημοσιεύτηκαν και τα άπαντα.
  Τα έργα του Σαντ, αυτού του εμπνευστή του κακού, της βίας, του εκφυλισμού και του εγκλήματος, είναι μεγάλη προσβολή για τη λογοτεχνία και την κουλτούρα των λαών.